MEANDRY JĘZYKA. CZĘŚĆ DRUGA.

MEANDRY JĘZYKA.
CZĘŚĆ DRUGA.

W zeszłym miesiącu opublikowałam tekst pt.:
"TRUDNA SZTUKA MÓWIENIA. PERSPEKTYWA INTROWERTYKA."
Dotyczył on przede wszystkim ludzkiej, bezmyślnej gadatliwości, przesytu bezwartościowej, głośnej informacyjnej papki, i mojej skłonności do ciszy, spokoju i milczenia.

Ale zapowiedziałam w tamtym poście, że to nie jest jeszcze koniec tematu. Nie został on wyczerpany, i ujmował tylko jedną stronę medalu.

No dobra, to pojeździliśmy ostatnio po niemilknących paplach i gadułach - to teraz, (dla równowagi) - pociśniemy trochę z milczków i introwertyków.
Jakoś to wybalansujemy.
Jesteście gotowi?

1. UŻYWANIE SŁÓW

"Granice naszego języka są granicami naszego świata.""

napisał kiedyś Ludwig Wittgenstein w swoim "Traktacie Logiczno-Filozoficznym", i zawsze się zastanawiałam czy ma rację.

Czy poruszamy się jedynie na obszarze świata, który jest już nazwany?
Czy poszerzając granice tego świata, dodajemy też do niego nowe słowa, mnożymy nazwy (i byty)?

A może odwrotnie?
Może nie da się poszerzyć tego świata, póki nie znajdziemy na to odpowiedniego słowa? Może chodzi tu raczej o zakres słownictwa?
W sensie, że możemy dogadywać się jedynie w zakresie naszego słownika? Nie pociągniemy dyskusji dalej, gdy brak nam do tego narzędzia czy terminologii.

Nie na próżno mawiają nam nauczyciele:
"Czytaj książki, będziesz mądrzejszy." 🤓
Bo czytanie książek, jak wszyscy doskonale wiemy, poszerza nam słownik, rozwija wyobraźnię, rozwija nam horyzonty i poszerza świat.

"Nie wiesz, co pamiętasz, dopóki nie spróbujesz tego opowiedzieć.
I nie wiesz, co tak naprawdę sądzisz na dany temat, dopóki nie zaczniesz się o to z kimś kłócić.
W samotności nie jesteś nawet świadomy swoich sprzeczności."
Jacek Dukaj,
"Perfekcyjna niedoskonałość

Jaki byłby nasz międzyludzki kontakt i komunikacja - jaki rodzaj bliskości umielibyśmy wytworzyć, gdyby nie język?

A jaki rodzaj komunikacji wygenerowali ludzie w jakiś sposób niepełnosprawni, np.głucho-niemi?
To takie niezwykłe, ale osoby niedosłyszące, (albo z jakąś dysfunkcją mowy), potrafią się komunikować wieloma innymi metodami. Może wręcz odkryli nowe ścieżki, które dla pozostałych są nieznane?

Na jak wiele sposobów można odebrać przekaz?
Dotyk, uśmiech, zapach, mowa ciała, mimika twarzy, zmrużenie oczu, grymas bólu, fale emocji. Masa gestów.
I cała paleta naszych zmysłów, które nastawione są na odbiór.

Ale z drugiej strony:
czy nie korzystając ze Słowa, można osiągnąć z kimś pełne porozumienie?
Czy mając do dyspozycji wszystkie te inne, powyższe zabawki - ale nie mając Języka - czy można osiągnąć z kimś pełne porozumienie?

Czy istnieje lepsze narzędzie, (którym można by precyzyjniej określać stany, emocje, doznania, myśli i uczucia), niż mowa?
Nie istnieje.
(Chyba, że jakiś futurystyczny przewód telepatyczny, intuicyjne wyczuwanie drugiej osoby.)

2. UŁOMNOŚĆ PRZEKAZU

Choć przecież i samo Słowo też jest zawodne.
Ileż międzyludzkich konfliktów, rozjątrza się właśnie z powodu nieporozumień słownych?

Jak można, (JAK?) mając tak świetne narzędzie (precyzyjne jak skalpel), nadal nie dogadywać się z ludźmi, często nawet najbliższymi? Jak można to zepsuć?

Bo ja powiedziałam: "dobrze, ale może później", a on już obrażony, wziął to do siebie, bo dlaczego nie od razu?
Albo on powiedział: "zaczekam", a ona myślała, że na zawsze.

Albo takie Siano.
Inaczej pachnie koniom i zakochanym (to wiemy). A jeszcze inaczej pachnie komuś, kto kocha wieś, a inaczej komuś, kto kocha hajs.
...

Więc może Słowa bardziej przeszkadzają niż pomagają?
Miliony pytań, setki domysłów i brak odpowiedzi.

"Jeżeli język nie jest poprawny,
Mowa nie znaczy tego, co ma znaczyć.
Jeżeli mowa nie znaczy tego, co ma znaczyć,
Nie będzie zrobione to, co ma być zrobione,
a wtedy moralność i wszystkie sztuki ulegną zepsuciu.
I sprawiedliwość zejdzie na manowce.
I wszyscy popadną w stan bezładnego pomieszania."
Konfucjusz

Może całkowite porozumienie miedzy ludźmi - w ogóle Nie jest możliwe?
Może to utopia?

No ale, jeśli ktoś ma dobrą wolę, i maksymalnie usiłuje zrozumieć co TY masz na myśli, wczuwa się (na podobieństwo marszczącego czoło obcokrajowca pytającego nas o drogę), no to przy tej odrobinie (mniejszej lub większej odrobinie) dobrej woli (czy też empatii), to chyba jednak można zrozumieć, próbować wczuć się w sedno czyjejś wypowiedzi: w czyjeś słowa, ale przede wszystkim w znaczenie i emocje kryjące się za słowami?

3. SŁOWA CZERSTWE I TOPORNE
Żyjemy w świecie prymitywnych skrótów, frazesów i konstrukcji słownych - poziomu i złożoności cepa.
Język staje się coraz bardziej prostacki i używany jest od niechcenia. Jest czerstwy i prostacki. Coraz bardziej skrótowy, domyślny, trywialny.
Jeść, pić, spać.

A przecież język zawsze odzwierciedlał czyjś sposób myślenia.
"To co w sercu - to na języku", jak wieści polskie przysłowie.
Więc jak to o nas świadczy? 🙄

Patologia mowy uderzy też w język, zdegraduje go. Także w sensie dosłownym.
Bo przecież język jest żywy, ciągle się zmienia, dostosowuje się do bieżących czasów. Nie używamy już większości określeń znanych z polskiego Średniowiecza 😛.
Podobnie stanie się z wieloma współczesnymi określeniami.
Pominę już fakt, że często nawet na przestrzeni jednego pokolenia - nie umiemy się dogadać i Rodzice nie rozumieją slangu własnych Dzieci.

4. SŁOWA NA TACY

„Słowa wypowiedziane we właściwym czasie,
są jak złote jabłka w srebrnych ornamentach.”
Księga Przypowieści 25:11

Z drugiej strony - no to przecież bądźmy uczciwi:

Są ludzie, których słuchanie to czysta przyjemność - jedna z fajniejszych jakie istnieją.
Czy znacie np.Ten poniższy wykład profesora Bralczyka?
Nieee?
No to koniecznie, koniecznie.

Ileż tam wiedzy, uświadomień, umiejętności odczytywania tego, co pomiędzy słowami wierszami.
Jak On ciekawie opowiada o tym, jak można ukryć albo ubarwić przekaz. Jak dodać (do samej, suchej treści) coś niesłychanie skrzącego się w znaczenia.
Jak wiele innych podprogowych niuansów odbieramy podczas rozmowy od drugiego człowieka - zawartych też poza sferą słowa!

Ileż dodatkowych narzędzi pomocnych przy wypowiedzi można użyć: mowy ciała i cudownych, subtelnych podtekstów!

Jak Profesor o tym uroczo i z wdziękiem opowiada! 💙
No sama rozkosz.
Nie odkleicie się. Polecam serdecznie:



"JAK MÓWIĆ, ŻEBY NAS SŁUCHANO?" PROFESOR JERZY BRALCZYK

Ach, mądrego to i posłuchać warto 😀.

Gdy czasem natrafiam w życiu (realnym, czy nawet medialnym), na taką dyskusję ciekawych ludzi, na pogłębione analizowanie jakiegoś aspektu życia, na czyjąś osobistą, poruszającą opowieść, nawet na jakiś społeczny dyskurs na poziomie - to przecież słuchanie tego wszystkiego - to miód na serce!
Albo historie ludzi opowiadających o swojej pasji, np.słuchanie niektórych prelegentów TEDex-u.
Cudowności. 💜

Słuchanie spokojnych, wyważonych i rozsądnych argumentów, (strony nawet opozycyjnej do naszej), potrafi niesamowicie nas rozwijać, inspirować i pobudzać do myślenia.
Daje nam pożywkę do rozkmin na długie tygodnie. Niekiedy czyjś sposób myślenia, zmienia też nasz tor myśli, jakąś jego utartą koleinę.
A niekiedy nawet zmienia nam życie. O ile jesteśmy na to otwarci.

5. SŁOWA, A EMOCJE
Czy istnieje lepszy sposób, by wzbudzić czyjeś uczucia?
Albo, żeby je zniszczyć?

No oczywiście wiem (przychodzi mi tu zaraz do głowy myśl cyniczna 😄), że może ktoś odpowie:
"przez żołądek do serca", albo "weź mnie podrap tu i tu - i jestem Twój".
No, ale ten, może jednak da się głębiej.

Biblia mówi, że język to najbardziej podstępny, waleczny i nieoceniony członek ciała, zdolny podpalić las i wioskę.

Tak samo język jest małą częścią ciała, a jednak bardzo się przechwala. Zobaczcie, że do podpalenia wielkiego lasu wystarczy naprawdę mały ogień!
Język jest ogniem. (..)
Ale języka żaden człowiek nie potrafi ujarzmić. Język jest nieokiełznany, wyrządza krzywdę, jest pełny śmiercionośnego jadu.
Jakuba 3:2-8

Niezwykłą moc ma ten mały narząd.

6. MYŚLI TAJEMNE
Gabriel Garcia Marquez zmarł 17 kwietnia 2014.
Przed śmiercią opublikował swój list do bliskich.
Oto jego treść:

Wyczytamy tam wiele różnych refleksji, z czego część spokojnie mogłaby zostać umieszczona na stronie temysli.pl, czyli dopełnić prześmiewaną niszę z truizmami w stylu P.Coelho.

No ale, pozbądźmy się na chwilę ignorancji i cynizmu.
Powiem Wam, który Wers na mnie zrobił kiedyś największe wrażenie.

To jest to zdanie:
"Nikt nie zapamięta Cię za Twoje myśli tajemne".

Hmmmmm.
Ludzie odchodzą, i wraz z nimi cały ich świat.
Świat ich myśli, trosk, nadziei, miłości i marzeń.
Dbasz o niego? Jak tam masz w tym swoim ogródku?
Zapuszczony jest? Poukładany, przystrzyżony? Rośnie sobie dziko, czy starasz się mieć tam sterylnie?

Bardzo trzeźwiąca jest świadomość, że raz nieuwolniona/ niewypuszczona myśl, może już nigdy nie zostać usłyszaną, i nigdy nie dokona swojego dzieła - które przecież może być gigantyczne.

7. MARNOWANIE POTENCJAŁU
I co?
Taki piękny różnorodny, kreatywny świat słów - a Introwertycy milczą.
"Gadać im się nie chce."
Zamiast budować te swoje słowne imperia, dzielić się myślami, zwierzać bliskim z subtelnych uczuć - to oni zapadają się w ciszę.
Niekiedy wydobyć z nich słowo /wyraz/ odpowiedź/ reakcje - to wyczyn.

Ej Wy!
Śpiące Królewny, Zabunkrowane Milczki, Słowni Pożal się Boże Łaskawcy, Jaśniepaństwo, u których słowo droższe niż złoto (milczenie jest zlotem, pamiętamy 😛).
Weźcie się czasem ogarnijcie.
Dajcie coś z siebie innym, pogadajcie czasem z tym i tamtym, przełamcie się od czasu do czasu.
A nie - tylko te swoje skarby trzymacie w swych głowach tylko dla siebie. Te wasze myśli, refleksje i ciekawe wnioski - dzielcie się tym chętniej, z łaski swojej.
Do Ciebie też to mówię Rozku. 😛

Mówcie zatem trochę częściej niż dotąd; mówcie, komunikujcie się.
Opowiadajcie historyjki, odpyskujcie w Wasz wesoły sposób, pokrzepiajcie pogrążonych w rozpaczy, obśmiejcie razem z innymi czarny smutek.
Dodawajcie otuchy, dzielcie się swoimi olśnieniami, przemyśleniami, odkryciami - może komuś nawet zmienicie życie.

..

A wiecie, że w Słowach można się nawet zakochać.
Bo robią człowiekowi ciekawe głaskanie po sercu, albo drapanie w głowę, gdy swędzi. Albo inspirują, albo powodują, że coś nam w sercu kliknie, jak przy odsłuchaniu piosenki, której treść wryła nam się mózgową korę i jak nic innego oddaje nasz stan.

Niedługo Umrzecie, a wraz z Wami - umrą Wasze myśli. 😘
Pójdziecie do piachu, a te wszystkie Wasze cenne myśli, pretensje, nadzieje, żale, pieśni, wyznania, wiersze i modlitwy - pójdą do piachu razem z Wami.
I nikt się nie dowie jacy fajni jesteście.
Bo jesteście.
No.

8. FINEZJA FLIRTU
Dostaliśmy język i mowę - taki niezwykły i (chyba mimo wszystko) najdoskonalszy sposób porozumiewania się.
A Flirt to jeden z fikuśniejszych umiejętności posługiwania się ughmmm... językiem.
To taka rajcująca forma wypowiedzi, pływanie pomiędzy dwuznacznością i niedopowiedzeniem.
Sztuka balansowania na znaczeniach, podtekstach i skojarzeniach.
Wymaga ona niezwyklej inteligencji, oczytania, przenikliwości i błyskotliwości rozmówcy.
Ale robi nam coś ciekawego w mózgu, pobudza krążenie i przenika w różne warstwy domysłu. Bazuje na wspólnocie doświadczeń i skojarzeń - bo tylko wtedy działa, gdy mamy w kimś partnera na podobnym rezolutnym poziomie skojarzeń.

Szkoda, że kunszt tej niegroźnej, lotnej i pełnej szacunku rozrywki - bywa dziś niedoceniany lub zapominany.

Gdzie się podziały te męskie maniery sprzed lat?
Gdzie finezja i misterna Sztuka Uwodzenia?

Nasza mowa pozwala na tyle niuansów, misterii znaczeń, tworzenia wrażenia, kunszt domysłu.
Bo czasami lubimy coś usłyszeć wprost.
Ale czasami wolimy domysł, bo zostawia pole dla wyobraźni i tworzy w umyśle fantastyczne, czarowne obrazy.

9. BUDOWANIE SŁOWAMI

"Daj mi właściwe słowo i odpowiedni akcent, a poruszę świat."
J.Conrad

Ale przecież Słowa nie tylko opisują, nazywają rzeczywistość, ale także ją tworzą!
Czegoś nie było - a człowiek mądrze władający słowem - tworzy nowe wszechświaty.
Przecież to, co ludzie potrafią Robić Słowami, to jest wręcz nieprawdopodobne!

Potrafią tworzyć napięcie i rozładować napięcie.
Potrafią robić wrażenie, czarować, budować nastroje, zaklinać zło, budować imperia, stwarzać złudzenia, wprowadzać w błąd, prostować zakręty, leczyć z rozpaczy, kreować rzeczywistość.
Niektórzy są w tym tak dobrzy, że niekiedy świat zbudowany przez nich słowami - trwa latami.

Inni posiadają unikatowy Dar Poczucia Humoru.
Błyskotliwość ich skojarzeń, puenty i komentarze - to prawdziwa Sól Życia.
Co my byśmy w ogóle bez nich? 💖

Jeszcze inni piszą - znane na całym świecie - Arcydzieła.
Czym? Słowami.
Na bazie tych słów powstają Książki, Teksty Piosenek, Scenariusze i Filmy.

No i jeszcze Poezja. Jeszcze ona.
Najwyższa forma władania Słowem.

...

Ech, Słowa i cała gama ich znaczeń.
Czemu z tego częściej nie korzystać?
Takie marnotrawstwo. 😢

Tyle możliwości, a ja milczę.
Coraz głębiej zapadam się w ciszę.
Jaka szkoda, jaka szkoda.

PS:
Mam jeszcze wiele innych ciekawych rozkmin na temat języka.
Na przykład:
-Czy znajomość obcego języka poszerza świat, czy tylko pomaga go inaczej nazwać?
-Czy nazwanie tej samej rzeczy inaczej - zmienia ją? (czasem mam takie wrażenie),
-Czy człowiek nie dbający o język, o te wszystkie subtelne niuanse w znaczeniach Słów, (np.Nie wyczuwający różnicy pomiędzy takimi trzema pojęciami jak: lojalność, solidarność i wierność - niby podobne, a każda inna), - więc, czy taki człowiek ma w życiu łatwiej czy trudniej?

...

Czarowny świat Znaczeń.
Piękny, tajemniczy Las, w którym zwykle się gubimy.
🖤

OBRAZKI:
-Pixabay
-Pexels

---

^{Pierwotnie opublikowano na slowo ma znaczenie. Blog na Hive napędzany przez dBlog.}