Elsje en haar klompjes

Wellicht ben jij, waarde lezert, bekend met het liedje 'Elsje Fiederelsje'. Nou wil ik in beginsel het onzinnige gerijm nog even laten voor wat het is. Of wellicht weet jij wat een 'Fiederelsje' is, reageer dan gerust. Het lied begint zo: "Eksje Fiederelsje, zet je klompjes bij het vuur..." En dan komt bij mij meteen de vraag naar boven waarom Elsje dat zou moeten doen. Wellicht komt het antwoord daar op in de volgende zin. "Moeder bakt pannenkoeken, maar het meel is zo duur..." Hè wat!? Ze moet haar klompjes bij het vuur zetten want haar moeder bakt pannenkoeken. Terwijl de marktprijs van het meel schijnbaar erg hoog is. Dus eigenlijk kan het helemaal niet uit dat moeder pannenkoeken bakt.

Dus waarom moet Elsje dan haar klompjes bij het vuur zetten, vraag ik mij af. Het is een oude tekst, van een tijd waarin er nog boven een vuur van hout gekookt werd. Dat wetende krijgt het lied al enigszins een kronkel. Want als Elsje van die dure pannenkoeken wil, dan zal het vuur wel moeten blijven branden. Haar houten klompjes heeft ze gekregen van haar Opa. Het was voor haar vierde geboortedag viering. Trots kwam hij ze samen met Oma brengen. De oudjes woonden in een aanleunschuurtje bij het keuter boerderijtje van de familie. "Opa heeft de klompjes zelf gemaakt Elsje.", zei Oma vast trots. Ze hadden het met z'n allen niet zo breed. Er liepen wat kippen rond en men had een magere koe op stal. Op het stukje grond bij het bouwval verbouwde men wat bonen op stok en een zak vol met aardappelen. De mest kwam van een emmer uit het hok met het hartje in de deur.

Ja, ik weet het, zoveel tekst en informatie past ook gewoonweg niet in zo'n lied. Het moet natuurlijk nog wel te zingen zijn door een klas vol met kleine hummels. Snotneusjes zoals Elsje, die haar mooie houten klompjes bij het vuur moet zetten, omdat moeder aan het bakken is. En wellicht voel je het al aankomen. Want met die houten klompjes gaat het niet goed aflopen... Immers het slaat nergens op dat Elsje dat zou moeten doen. Het is koud in de tochtige keuter boerderij, de winter staat om de hoek te wachten. En de herfst brengt gure koude en regen. Dan ga je niet een kind op blote voetjes laten lopen. Maar als Elsje terug in de keuken komt zijn haar klompjes weg en brandt het vuur hoger dan voorheen. En vervolgens walst het laatste deel van de tekst er over heen. Met een ietwat gekke koekoek regel als: "Tingelingelinge pannenkoek, stroop en rozijnen..." Ja, hoor dat dan weer wel? Om vervolgens in absurditeit te eindigen met "Tingelinginge pannenkoek, kom op bezoek." En daar moesten dan die klompjes van Elsje voor in de hens gezet worden, gruwelijk.

Ja, ik ben niet de enige Groninger die het stoort, lang geleden had cabaretier Bert Visscher, uut Veendam, het er ook al eens over. {In
Don Chaot en de foute architect} Hij zag die klompje bij het vuur ook niet zo zitten. Bij mij kwam er kortgeleden in gedachten een heel drama bij naar boven. Het verhaal achter het lied, een groot stuk verdriet. Tijdens een van mijn lange looproutes door het mooie Groninger land. Tja, wat een brein niet kan doen. Bert heeft overigens leuke teksten, maar dat vind ik dan persoonlijk. Ze zijn herkenbaar, wat het met een draai er aan bijzonder komisch maakt. Liedjes als die over Elsje missen dat voor mij, dus gaan mijn gedachten daar een verhaal van maken. Om het een plek te geven.

Over goede teksten getikt, een band als 'De Dijk' vind ik in dat opzicht geweldig. Het is spelen met taal, maar wel op zo'n wijze dat het nog zinnig over komt. Al zal zoiets als 'Bloedend hart' het wellicht voor een klas met kleuters niet echt goed doen, vrees ik. Alleen al de zinsnede :"...En ik krab wat aan mijn kont..." zal zeker tot een bepaalde leeftijd worden omgezet tot: "...En ik krab wat aan m'n hond...", maar goed, je kunt dan wel op iedere slak zout gaan leggen.

Tot slot het nummer van De Dijk, gewoon omdat ie zo keigoed is en ik Elsje Fiederelsje al te lang in m'n hoofd had jengelen. Nou, komt ie dan hè:

De Dijk - Bloedend Hart (live).

Bron: JoeTjoep